Mleko mamy to pokarm niemal idealny, dopasowujący się składem do zmieniających się potrzeb dziecka, wspierający odporność, łatwo przyswajalny, zmniejszający prawdopodobieństwo wystąpienia alergii. Ma zawsze odpowiednią temperaturę i jest zawsze w pobliżu matki i dziecka, a kontakt fizyczny w czasie karmienia piersią wspiera więź pomiędzy obojgiem. Niezależnie od niepodważalnych zalet ma pewne braki wymagające uzupełnienia : mleko prawidłowo
odżywiającej się mamy zawiera wszystkie witaminy niezbędne do prawidłowego rozwoju noworodka i niemowlęcia z wyjątkiem witaminy D i K.
WITAMINA D :
Ma działanie ogólnoustrojowe m.in.:
- wspomaga prawidłowy wzrost i rozwój układu kostnego,
- pomaga w prawidłowym wchłanianiu i wykorzystaniu wapnia i fosforu,
- jest regulatorem czynności wielu narządów,
- działa antyproliferacyjnie, protekcyjnie przeciwko AZS (Atopowemu zapaleniu skóry),
Niedobór witaminy D może prowadzić do rozwoju :
- krzywicy ,
- cukrzycy,
- osteoporozy,
- nadciśnienia,
- chorób sercowo - naczyniowych.
Do niedoboru witaminy D predysponują:
- czynniki fizjologiczne : wczesniactwo, ciążę mnogie, szybki wzrost, duża waga niemowlęcia, kolor skóry,
- nieprawidłowe odżywianie,
- zaburzenia wchłaniania, ciężkie uszkodzenia wątroby i nerek,
- niedostateczna ekspozycja na promienie słoneczne, stosowanie filtrów ochronnych, zanieczyszczenie powietrza, zachmurzenie.
Zgodnie z zaleceniami ekspertów, rekomendowana dobowa dawka witaminy D dla donoszonych zdrowych noworodków wynosi 400 j.m.
Pokarm kobiecy zawiera około 15-50 j.m./l witaminy D. Noworodkom karmiących piersią należy zatem podawać od pierwszych dni bądź od 3 tygodnia życia ( w zależności czy matka przyjmowała witaminę D w ostatnim trymestrze ciąży) pełną zalecaną dawkę.
Niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym wymagają dodatkowego podawania witaminy D, o ile ilość spożytego mleka nie pokrywa w całości dobowego zapotrzebowania na tę witaminę.
W przypadku karmienia mieszanego potrzebę i ilość podaży witaminy ustala lekarz, w zależności od dobowej struktury pokarmu podawanego dziecku.
WITAMINA K :
-jest niezbędna do prawidłowego krzepnięcia krwi, jej funkcją jest synteza osoczowych składników krwi w wątrobie, odpowiedzialnych za prawidłowy przebieg tkz. Kaskady krzepnięcia.
-Reguluje gospodarkę wapniową, wpływa na mineralizację kości, wpływa także na hamowanie wzrostu niektórych nowotworów.
- Grupą szczególnie narażoną na niedobór witaminy K są noworodki karmione wyłącznie piersią, ze względu na fizjologię tego okresu i fakt, że pokarm kobiecy zawiera śladowe ilości tej witaminy.
- Niedobór witaminy K może być przyczyną nabytych zaburzeń krwotocznych u nowotworów, tkz. Choroby krwotocznej noworodka. W jej wyniku dochodzi do krwawień z przewodu pokarmowego, błon śluzowych skóry, a w postaci najcięższej do krwawień środczaszkowych.
Zgodnie z zaleceniami ekspertów, wszystkim zdrowym noworodkom tuż po urodzeniu podaje się jednorazową dawkę witaminy K wynoszącą 0,5 mg domięśniowo lub 2 mg doustnie.
Zapotrzebowanie dobowe na witaminę K w okresie niemowlęcym wynosi 1 ug/kg/dobę. Tymczasem zawartość witaminy K w pokarmie kobiecym wynosi 0,25 ug/100 ml - jest zatem całkowicie niewystarczająca do pokrycia zapotrzebowania dobowego.
Zdrowe noworodki i niemowlęta karmione pokarmem kobiecym, poza jednorazową dawką witaminy K podaną po urodzeniu wymagają dalszej profilaktycznej podaży tej witaminy w okresie od 8.doby do ukończenia 3. Miesiąca życia w dawce 25 ug na dobę.
