Zakażeniami połogowymi nazywamy procesy chorobowe w połogu przebiegające z podwyższeniem temperatury powyżej 38 st C, spowodowane dostaniem się drobnoustrojów (paciorkowce, gronkowce, pałeczka okrężnicy, gonokoki, bakterie beztlenowe)do ran poporodowych, układu moczowego i gruczołu piersiowego.
Zakażenia połogowe:
Zapalenie błony śluzowej jamy macicy – najczęściej rozpoczyna się trzeciego dnia połogu wzrostem temperatury nawet do 39-40 st C, wzrostem tętna, bolesnością macicy, zwolnieniem procesu inwolucji mięśnia macicy, ogólnie złym samopoczuciem. Odchody połogowe często są obfitsze o nieprzyjemnym zapachu. Zakażenie przenosi się na przymacicza i otrzewną miednicy mniejszej. Objawami towarzyszącymi może być niedrożność jelit, wzdęcia, problemy z wypróżnianiem. Leczenie obejmuje antybiotykoterapię, łagodzenie dolegliwości bólowych, w niektórych przypadkach podaż leków obkurczających mięsień macicy.
Zapalenie przymaciczy i otrzewnej –szerzy się drogą naczyń limfatycznych i krwionośnych. Dochodzi do przeniesienia drobnoustrojów z endometrium do jednego lub obu jajowodów. Zapalenie często obejmuje tylko błonę śluzową jajowodu, ale może rozszerzać się też dalej i doprowadzić do zamknięcia ujścia brzusznego jajowodów, ropniaka jajowodu, jajnika oraz zapalenia otrzewnej . Jeśli dojdzie do wytworzenia się ropni przymacicz może dojść do przebicia się do pochwy i odbytnicy. Do najczęstszych objawów zapalenia przymacicz i otrzewnej należą: bolesność uciskowa przydatków, podwyższona temperatura, wymioty, zanikanie perystaltyki jelit, zły stan ogólny. Leczenia polega na podawaniu celowanych antybiotyków, niekiedy również na przetaczaniu krwi oraz osocza.
Połogowe rozlane zapalenie otrzewnej – charakteryzuje się bardzo dużą bolesnością uciskową całego brzucha. Najczęstszymi objawami są: porażenie perystaltyki jelit, nudności, wymioty, wzdęcia, szybkie słabe tętno, złe samopoczucie, zimne poty i suchy język. Leczenie połogowego rozlanego zapalenia otrzewnej obejmuje: drenaż ropnia, toaletę jamy otrzewnej oraz antybiotykoterapię.
Posocznica połogowa i wstrząs septyczny jest to uogólniona reakcja zapalna wywołana zakażeniem bakteryjnym, wirusowym, grzybiczym lub pasożytniczym, w położnictwie najczęściej wywołana jest następstwem zapalenia błony śluzowej macicy po cięciu cesarskim. Objawami wstrząsu septycznego u położnicy są nagłe dreszcze, gorączka, nudności, wymioty, tachykardia, obniżone ciśnienie tętnicze krwi, przyspieszony oddech, wyczerpanie, sinica oraz zaburzenia świadomości. Leczenie przebiega w oddziale intensywnej terapii i obejmuje: antybiotykoterapię, kontrolę ogniska zakażenia, płynoterapię, podaż leków obkurczających naczynia, zwiększenie kurczliwości mięśnia sercowego poprzez podanie odpowiednich leków, kortykosteroidów, podaż preparatów krwiopochodnych, mechaniczną wentylacji płuc, oraz leczenie przeciwbólowe.
Zakażenie sromu i krocza – najczęściej związane są z zabiegami na naciętym lub pękniętym kroczu. Dochodzi do obrzęku okolic rany, zaczerwienienia jej brzegów, rozejścia się szwów i powstania ziejącej, otwartej rany. Odchody połogowe stają się surowiczo-ropne oraz dochodzi do podniesienia temperatury ciała. Leczenie jest miejscowe polega na stosowaniu okładów z rumianku lub Rivanolu, oraz antybiotykoterapii.
Zakażenia dróg moczowych – objawia się bólem oraz pieczeniem podczas mikcji, stałym parciem na mocz, częstomoczem oraz tkliwością nad spojeniem łonowym. Czynnikami ryzyka wystąpienia zakażenia dróg moczowych są urazy po porodzie oraz cewnikowanie. Leczenie obejmuję antybiotykoterapię oraz podaż nitrofurantoiny.
Zakażenie rany po cięciu cesarskim – objawy ujawniają się w ciągu dwóch dób, jednak najczęściej dochodzi do nich około 4-7 dnia połogu. Występuje zaczerwienienie rany, jej obrzmienie, ból, wydzielina surowicza lub ropna. Leczenie polega na oczyszczeniu rany, zapewnieniu swobodnego odpływu wydzieliny, odkażaniu oraz podaży leków przyspieszających ziarninowanie rany lub ponownym zszyciu rany po cięciu cesarskim.
Aby zapobiegać zakażeniom należy przestrzegać zasad aseptyki i antyseptyki, stosować odpowiednio wyjałowiony i odkażony sprzęt, często myć i odkażać ręce, oraz dbać o odpowiednią higienę krocza i rany po cięciu cesarskim.
