Już wiadomo, nie od dziś, że witaminy w życiu człowieka odgrywają ważną rolę.
Jedynymi witaminami, które podaje się noworodkom i niemowlętom karmionym piersią jest witamina D i K. Witamina D wpływa na uzębienia oraz kilka układów m in. układ kostny, nerwowy oraz mięśniowy. Niedobór tej witaminy może doprowadzić do krzywicy oraz do zaburzeń mineralizacji i spadku masy kostnej, co może doprowadzić do pojawienia się osteoporozy. Witamina D także chroni przed alergiami i chorobami nowotworowymi, metabolicznymi oraz autoimmunologicznymi.
Mleko kobiece, dostarcza 1,5 – 8 IU/100 ml, to po spożyciu 800 ml mleka na dobę, dzieci otrzymują 12 – 64 IU witaminy D. Jednakże rozwój cywilizacji spowodował, że niemowlęta większość czasu przebywają w pomieszczeniach zamkniętych bez dostępu promieni słonecznych, co doprowadziło do tego, że sam pokarm matki nie wystarczył do pokrycia dobowego zapotrzebowania na witaminę D i przyczyniło się do wprowadzenia wszystkim dzieciom karmionym wyłącznie piersią oraz karmionym w sposób mieszany, profilaktyczne podawanie witaminy D w dawce 400 IU od urodzenia do końca 1. roku życia.
Jednakże warto pamiętać, że
• niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym nie muszą otrzymywać dodatkowej porcji witaminy D, jeśli ich mleko jest bogate w tą witaminę,
• jeśli matka dziecka otrzymywała w okresie ciąży witaminę D, może rozpocząć podawanie tej witaminy swojemu dziecku od 3. tygodnia życia,
• jeśli dziecko żyje w trudnych warunkach socjoekonomicznych oraz za mało przebywa na „świeżym” powietrzu podajemy od 800 do 1000 IU po konsultacji z lekarzem,
• dzieciom przedwcześnie urodzonym, niemowlętom z zaburzeniami wchłaniania tłuszczy oraz dzieciom chorym na krzywicę i padaczkę podaje się wyższe dawki witaminy D po konsultacji z lekarzem,
• niemowlęta karmione mlekiem sztucznym, które wypijają dziennie mniej niż 1 l. powinny otrzymywać podstawową dawkę witaminy D,
• od 1.do 18 – tego roku życia zaleca się podawanie witaminy D dzieciom oraz młodzieży, które za mało przebywają na powietrzu lub nie prawidłowo się odżywiają,
• nie wolno przedawkować witaminy D.
Natomiast witamina K odpowiada za czynnik krzepnięcia krwi, formowanie kości oraz ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne. Niedobór tej witaminy może występować około 3-5 dnia życia noworodka i charakteryzują się krwawieniem z pępka, przewodu pokarmowego, błon śluzowych, oraz przedłużającej się żółtaczki, biegunki, wymiotów i brakiem bądź słabym przyrostem masy ciała.
Mleko kobiece w swoim składzie zawiera tylko 0,25µg/100 ml witaminy, co przy podaży 800ml mleka daje 2µg/dobę, dlatego zespół ekspertów zaleca, podawanie witaminy K od urodzenia do końca 3. Miesiąca życia wszystkim noworodkom, przy czym:
• noworodki zdrowe i donoszone: 0,5 mg (i.m) lub 2 mg (p.o)
• noworodki z grupy ryzyka*: 0,5 mg (i.m)
• wcześniak:
1,5 kg – 0,5 mg (i.m)
*poród zabiegowy, zamartwica urodzeniowa, hipotrofia wewnątrzmaciczna, zespół aspiracji smółki, leki podawane matce przed porodem – karbamazepina, fenytoina, barbiturany, cefalosporyny, ryfampicyna, INH, pochodne kumaryny
Piśmiennictwo:
A. Bałanda.:Opieka nad noworodkiem, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Rozdział 4 Stany przejściowe u noworodka. s. 61
B. M. Nehring-Gugulska.: Warto Karmić Piersią. I co dalej?, Medela, Rozdział 8 Kilka słów o witaminach, s. 32
