Rzucawka.
Rzucawką nazywa się drgawki, które mogą wystąpić u kobiety ciężarnej. Te drgawki nie mają związku ze stanem zdrowia mózgu czy z zaburzoną jego pracą.
Rzucawka jest następstwem stanu przedrzucawkoweg, który występuje u kobiet ciężarnych.
Typowe dla rzucawki jest to iż uaktywniania się po 20 tygodniu ciąży a także po porodzie.
W klinicznym obrazie stanu przedrzucawkowego jest występowanie nadciśnienia oraz białka w moczu. W obrazie dziecka tez można zauważyć stan przedrzucawkowy. Szczególnie jeżeli obserwuje się zmniejszona ilość płynu owodniowego, zmniejszone wzrastanie wewnątrzmaciczne.
Większość przypadków rzucawki pojawia się w trzecim trymestrze ciąży, a około 80% drgawek pojawia się w czasie porodu lub w przeciągu 48 godzin po porodzie… Rzadziej rzucawka dotyka ciąże przed 20 tygodniem ciąży a także później niż 48 godzin. Większość kobiet w stanie przedrzucawkowym nigdy nie dojdzie do stanu w którym aktywują się drgawki kloniczne.
Przyczyny:
Lekarze nie znają dokładnych przyczyn występowania rzucawki. Czynniki, które mogą mieć znaczącą rolę to :
problemy z żyłami
czynniki neurologiczne
dieta
geny
Ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego zwiększa się wraz z:
wiekiem- jeżeli kobieta ma więcej niż 35 lat
jeżeli jest to pierwsza ciąża
jeżeli ma się cukrzycę
jeżeli ma się nadciśnienie
jeżeli choruje się na nerki
jeżeli jest to ciąża wielopłodowa (bliźniacza, trojacza)
jeżeli jest się nastolatką
Oznaki rzucawki:
bóle mięśni i skurcze
drgawki
niepokój
nadmierne pobudzenie
utrata przytomności
zaburzenie w pamięci
Oznaki stanu przedrzucawkowego:
wzrost masy ciała więcej niż 1 kg/tydzień
ból głowy
nudności i wymioty
ból brzucha
obrzęki dłoni i twarzy
zaburzenia w widzeniu
Przebieg choroby.
Rzucawka może wystąpić jako pojedyncze drganie lub jako kaskada drgań. W czasie tego może dojść do oczopląsu, ślinotoku z ust pacjentki.
Na początku występuje zazwyczaj utrata przytomności. Kolejno pojawiają się drgawki, które kurcząc się mogą doprowadzić do niedotlenienia a nawet do duszenia się pacjentki.
Po okresie trwających do 1 min skurczów tonicznych i po wystąpieniu bezdechu, który zagraża życiu chorej, rozpoczynają się trwające do 2 min drgawki kloniczne mięśni twarzy, tułowia i kończyn. Po ustąpieniu drgawek utrzymuje się brak przytomności, chora zapada w śpiączkę z objawami pobudzenia i wzmożonej wrażliwości na bodźce zewnętrzne.
Drgawki można podzielić na dwie fazy. Pierwsza faza trwa od 15 do 20 sekund i zaczyna się od drgań mięśni twarzy. Ciało zaczyna sztywnieć i rozpoczynają się już regularne drgawki całego ciała.
Faza druga trwa około 60 sekund. Zaczyna się od szczękościsku, przenosi się na mięśnie twarzy i dalej na cale ciało. Ciało spina się w skurcz toniczno-kloniczny.
W czasie drgawek może dojść do przegryzienia języka, urazów głowy, złamania kości.
Diagnostyka stanu przedrzucawkowego.
Do badań, które mogą pomóc zdiagnozować jednostkę rzucawki poza badaniami laboratoryjnymi zaliczyć można także badanie fizykalne, które polega na regularnej obserwacji ciężarnej. W szczególności mowa tutaj o ocenie oddechu, obserwacji zabarwienia powłok skórnych czy też o przeprowadzeniu wywiadu. Również regularnej ocenie podlegać będzie ciśnienie tętnicze krwi.
Badania krwi i moczu może zostać zlecone w celu sprawdzenia:
układu krzepnięcia krwi
kreatynina
hematokryt
kwas moczowy
badania wątrobowe
ocena ilości płytek krwi
ocena białka w moczu
Leczenie.
Głównie leczenie polega na powstrzymaniu stanu przedrzucawkowego przed przekształceniem się w rzucawkę. Postępowanie to skupia się przede wszystkim na urodzeniu dziecka. Pozwolenie na to aby ciężarna kontynuowała ciążę może być nie bezpieczne dla matki i dziecka.
Stosuje się również odpowiednie leki, które maja zapobiec wystąpieniu drgawek. Te leki nazywa się lekami przeciwdrgawkowymi. Lekarz może zalecić przyjmowanie tych leków aby obniżyć zbyt wysokie ciśnienie tętnicze krwi. Jeżeli cel nie zostanie osiągnięty może on również zadecydować o zakończeniu porodu nawet przed terminem porodu.
Powikłania.
Kobieta z rzucawka lub stanem przedrzucawkowym znajduje się w grupie ryzyka u której może wystąpić:
przedwczesne oddzielenie się łożyska
poród przedwczesny, który może doprowadzić do komplikacji życiowych dziecka
problem z krzepnięciem krwi
Do szpitala należy udać się w sytuacji, gdy występuje jakikolwiek symptom mogący sugerować wystąpienie stanu rzucawki lub stanu przedrzucawkowego.
Przede wszystkim jeżeli dochodzi do wystąpienia drgawek to należy wezwać karetkę. Jeżeli dochodzi do:
żywo czerwone krwawienie z dróg rodnych
zmniejszone ruchy dziecka
brak ruchów dziecka
ciągły ból głowy
ból brzucha po prawej górnej stronie
problem ze wzrokiem
wymioty albo nudności
Zapobieganie.
Aby zapobiec ewentualnym powikłaniom należy przede wszystkim dbać o regularne wizyty u ginekologa w czasie całej ciąży. Wczesne wykrycie nieprawidłowości pomaga zmniejszyć ryzyko a także pozwala na odpowiednio wczesne wdrożenie leczenia. Ustabilizowanie stanu przedrzucawkowego pozwoli na zmniejszenie ryzyka wystąpieniu rzucawki.