Policytemia - zwiększona liczba czerwonych krwinek, wyrażające się w badaniach laboratoryjnych wyraźnym wzrostem wartości hematokrytu i hemoglobiny w stosunku do przyjętych norm. Częstość występowania policytemii u noworodków szacuje się na około 2%.
PRZYCZYNY POLICYTEMII :
-
Przewlekłe niedotlenienie wewnątrzmaciczne:
-niewydolność łożyska
-łożysko przodujące
-ciężka choroba układu krążenia u matki
-bierne lub czynne palenie papierosów -
Hipertransfuzja:
-przetoczenie między " bliźniak-bliźniak"
-przetoczenie między matką a płodem
-przetoczenie " matka-pępowina"
3.Przyczyny endokrynologiczne:
-wrodzony przerost nadnerczy
-tyreotoksykoza noworodkow
4.Nieprawidłowości w trakcie przebiegu porodu:
-przedłużanie momentu odpępnienia noworodków
-długotrwałe ułożenie nieodpępnionego noworodka poniżej rodzącej
-mechaniczne odprowadzenie krwi z pępowiny do dziecka przed zaciśnięciem pępowiny
5.Odwodnienie
6.Nadmierne zagęszczenie
7.Inne przyczyny:
-cukrzyca u matki
-aberracje chromosomowe
-zespół Beckwitha-Widemanna
-małowodzie
ROZPOZNANIE:
-hematokryt żylny powyżej 65%
-Hgb powyżej 22g/dl
-trompocytopenia
-hiperretikulocytoza
-normoblastemia
-hiperbilirubinemia
-hipokalcemia
-hipoglikemia
-kwasica
-hipoksja
OBJAWY KLINICZNE
Kliniczne objawy policytemii noworodków są następstwem wzrostu lepkości krwi. Lepkość krwi jest największa w drobnych naczyniach, dlatego w zespole policytemii spada przepływ we wszystkich życiowo ważnych narządach.
Konsekwencje narządowe wzrostu lepkości krwi:
1.Objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego:
-bezdechy
-letarg
-drżenia
-nadpobudliwość
-drgawki
2.Objawy ze strony układu moczowego:
-zakrzep żyły nerkowej
-spadek GFR
-oliguria
3.Objawy ze strony układu krążenia:
-nadciśnienie płucne
-przekrwienie bierne płuc
-zastoinowa niewydolność krążenia
-zespół TTN
4.Objawy ze strony przewodu pokarmowego:
-NEC
Powikłania:
-niewydolność oddechowa
-niewydolność krążenia
-niedotlenienie ośrodkowego układu nerwowego
-zakrzepica naczyń krwionośnych
-martwica tkanek obwodowych
LECZENIE:
W przypadku policytemii rzekomej ( odwodnienie dziecka) leczenie będzie polegało na nawodnieniu dziecka. W przypadku policytemii prawdziwej i wystąpienia objawów klinicznych lub hematokrytu powyżej 70% należy wykonać częściową transfuzje wymienną i zastąpić pewną objętość krwi (5%) roztworem albumin. Najczęściej jednak przebieg choroby nie wymaga konieczności transfuzji.
Proponowane postępowanie:
- Htk 65-70% u dzieci bez objawów choroby:
-monitorowane parametrów życiowych
-nawadnianie doustne i dożylne
-kontrola morfologii co 6-8godz.
2.Htk powyżej 70% bez objawów choroby:
-częściowa transfuzja wymienna
3.Htk powyżej 65% u dzieci z objawami zespołu policytemii:
-częściowa transfuzja wymienna
Piśmiennictwo:
1.Szczapa J. Podstawy neonatologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.Warszawa 2008,2010.
