Ostre zapalenie krtani u dzieci

Dla położnych - Wasze artykuły - ZAKOŃCZONY
1

Zapalenie krtani może być :

  • ostre zapalenie błony śluzowej krtani (laryngitis acuta) lub
  • przewlekłe zapalenie krtani (laryngitis chronica).

U dzieci po 5. roku życia zapalenie krtani objawia się głównie chrypką, kaszlem, gorączką, ale u młodszych jest stanem zagrażającym życiu, co wynika ze specyficznej budowy dróg oddechowych i krtani u małego dziecka. Drogi oddechowe są wąskie i nawet niewielki obrzęk może spowodować poważną duszność. Zaśluźna tkanka łączna krtani małego dziecka podatna jest bardzo na obrzęk pozapalny i stany skurczowe, co powoduje, że zapalenia krtani u dzieci objawiają się nagłą dusznością i innymi objawami zagrażającymi życiu.

Przewlekłe zapalenie krtani
Ten rodzaj zapalenia rozwija się skrycie, niepostrzeżenie, często w następstwie ostrego, niewyleczonego zapalenia błony śluzowej krtani. Może też powstać z tych samych w/w powodów, co ostre zapalenie błony śluzowej krtani. Występuje głównie u dorosłych.

Zapalenia krtani u małych dzieci nie muszą poprzedzać żadne dolegliwości. Nagle, najczęściej w nocy, dziecko dostaje ataku szczekającego kaszlu, z trudem łapie powietrze. Przyczyną objawów może być zarówno zapalenie nagłośni (część krtani) wywołane w 90% przypadków przez bakterie, jak też tzw. podgłośniowe zapalenie krtani (najczęściej wywołane przez wirusy), będące typowymi stanami zapalnymi tego narządu, u dzieci pomiędzy 1. a 8. rokiem życia. Szybko narastająca duszność, „szczekający” kaszel, wysoka gorączka, wdech powietrza, któremu towarzyszą odgłosy „piania koguta” - wymagają natychmiastowej intensywnej pomocy lekarskiej i wezwania pogotowia. Objawy ostrych zapaleń u małych dzieci mogą stanowić podstawę do zagrożenia życia.

Ostre zapalenie nagłośni u dziecka (epiglottitis acuta)

To cieżkie schorzenie, wywołane jest głównie przez Haemophilus influenzae u dzieci między 2 a 7 rokiem życia. Jak już wspomnieliśmy - budowa krtani dziecka, łatwość narastania obrzęku i skurczu krtani powodują, że objawy mogą pojawiać się nagle i szybko nasilać, prowadząc do duszności wdechowo-wydechowej. Ból gardła, gorączka, chrypa lub bezgłos, trudności w połykaniu, ślinotok, ksztuszenie się płynami są pierwszymi objawami tego zakażenia. Dziecko wymaga szybkiej interwencji lekarskiej i powinno być zawsze hospitalizowane, najlepiej w oddziale laryngologii dziecięcej.

Ostre podgłośniowe zapalenie krtani u dziecka (laryngitis subglottica acuta).
Ten rodzaj zapalenia wywołany jest najczęściej przez wirusy grypy, adenowirusy, itp. Przyczyną zapalenia może być też alergia, podniecenie emocjonalne dziecka, zmiany temperatury, wilgotności, zanieczyszczenia powietrza. Podgłośniowe zapalenie krtani może występować już u niemowląt, ale najczęściej dotyka dzieci do 3 roku życia (zdarza się też dzieciom starszym). Typowe są objawy nocne choroby: nasilający się, szczekający kaszel, chrypka, odgłosy „piania koguta”. Dziecko wymaga szybkiej hospitalizacji, w tym dożylnego podania glikokortykoidów, leków przeciwhistaminowych II generacji, nawodnienia, zapewnienia inhalacji z NaCl dla nawilżenia dróg oddechowych, odpowiedniej temperatury i wilgotności pokoju, w którym przebywa.

Ostre zapalenie krtani i tchawicy u dziecka (laryngotracheitis).
Tego typu zapalenie występuje u małych dzieci pomiędzy 2-4 r. życia, Zapalenie jest wywołane jest również przez wirusy, ale może ulec wtórnemu zakażeniu bakteryjnemu. Główne objawy to: ból za mostkiem, uporczywy, suchy kaszel, gęsta wydzielina śluzowa, którą trudno odksztusić. W przypadku tzw. strupiastego zapalenia tchawicy wydzielina zasycha w strupy, pojawia się narastająca duszność, odruch kaszlowy staje się coraz słabszy. Dziecko takie wymaga szybkiej hospitalizacji, nawodnienia, leków rozrzedzających zagęstniałą wydzielinę (flegmę) mukolitycznych i wykrztuśnych, udrożnienia dróg oddechowych przy pomocy specjalnej techniki mikrochirurgicznej.

LECZENIE ZAPALENIA KRTANI U DZIECI
Najważniejsze jest usunięcie przyczyn i objawów zapalenia krtani. Bezwzględnie przez okres choroby należy się wstrzymać od picia zimnych napojów, lodów, gorących potraw.

Gdy przyczyną zapalenia błony śluzowej krtani jest zapalna infekcja wirusowa (przeziębienie, grypa, itp.) zaś objawem zakażenia jest wzmożone wydzielanie śluzu oraz zaleganie gęstej wydzieliny w tchawicy - leczenie polega na stosowaniu leków rozrzedzających wydzielinę (mukolityczynch), przyjmowanie większej ilości płynów, a także dbanie o dostateczne nawilżanie pomieszczeń w okresie grzewczym. Tylko przy bardzo nasilonej duszności, która może zdarzyć się u starszych dzieci wskazana jest hospitalizacja. W przeciwnym przypadku objawy mijają najczęściej bez śladu.

Przyczyną objawów u dzieci może być zarówno zapalenie nagłośni (część krtani), jak też tzw. podgłośniowe zapalenie krtani, czy też zapalenie nagłośni i tchawicy. W zależności od ostrości objawów (i zwykle od wieku dziecka) wzywamy pogotowie lub leczymy dziecko w domu. Szczegółowo omówiliśmy powyżej postępowanie lecznicze.
Gdy miał już miejsce pierwszy ostry atak zapalenia krtani u małego dziecka
Zapobiegamy następnemu atakowi stale nawilżając powietrze w domu w sezonie grzewczym - umieszczając specjalne pojemniki z wodą przy kaloryferach, czy kupując nawilżacze powietrza. Nie dopuszczamy do palenia papierosów przy dziecku, Usuwamy substancje drażniące i uczulające, zwłaszcza z pomieszczenia, w którym dziecko śpi. Jeśli ataki się powtarzają i są gwałtowne lekarz może przepisać dziecku lek sterydowy – np. w areozolu, który natychmiast zmniejsza obrzęk krtani. U starszych dzieci i dorosłych stosuje się leki wykrztuśne.

Piśmiennictwo :

  1. Dobroś W.,Modrzejewski M. epidemiologia zapaleń krtani u dzieci na podstawie materiału kliniki ORL AM w krakowie. Otolar Pol 1985; 39(4): 285–293.

  2. Zielnik-­Jurkiewicz B. ocena wybranych wskaźników immunologicznych u dzieci z podgłośniowym zapaleniem krtani. PolMerk Lek 1996; 1(1): 30–31.

  3. Zakrzewska A., Gryczyńska D., Krawczyński M. : ocena występowania chorób alergicznych u dzieci hospitalizowanych z po­ wodu ostrego zapalenia krtani. Alergia Astma Immunol 2001; 6(3): 155–158.

  4. Kisitu W., Wójcik E., Gromkowska M. rola karmienia piersią w promocji zdrowia. Fam Med Prim Care Rev 2007; 9(1): 93–96.

  5. Nowa Pediatria 1/2014 - Krzysztof Ślączka, *Lidia Zawadzka-Głos Klinika Otolaryngologii Dziecięcej, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Kliniki: dr hab. n. med. Lidia Zawadzka−Głos .