Uważa się, że średni czas trwania prawidłowej ciąży, liczony od daty wystąpienia ostatniej miesiączki wynosi 280 dni, czyli 40 tygodni, jednak może on się wahać o około 2 tygodnie dłużej bądź krócej.
Prawidłowe określenie terminu porodu ma wpływ na odpowiednie planowanie opieki okołoporodowej. Nieprawidłowe oszacowanie tygodnia ciążowego może prowadzić do pominięcia rozpoznania dziecka urodzonego przedwcześnie bądź prowadzić do indukcji porodu na który jeszcze nie pora.
Około 3% wszystkich ciąż są to ciążę po terminie czyli po 42 tygodniu trwania ciąży. Zbyt długi czas trwania ciąży powoduje do “zużycia” się łożyska. Staje się ono mnie wydajne, dziecko zostaje w mniejszym stopniu zaopatrzone w substancję odżywcze i tlen . W takich przypadkach zaleca się częstszą kontrolę stanu płodu za pomocą USG lub KTG. W przypadku niepokojących wyników należy dążyć do ukończenia ciąży.
- Wyznaczanie terminu porodu:
Przewidywany termin porodu określa się na podstawie Reguły Naegelego, która mówi, że czas trwania ciąży liczy się od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Jednak metoda ta jest niedoskonała i prowadzi do wielu błędów. Reguła Naegelego dobrze wyznacza datę porodu w przypadku kobiet, które znają dokładną datę ostatniej miesiączki, mają regularne , 28-dniowe cykle menstuacyjne.
W przewidywaniu daty porodu należy brać pod uwagę długość fazy folikularnej oraz lutealnej. Tylko niewielki odsetek ciąż zaczyna się 15 dnia od daty ostatniej miesiączki.
W celu ustaleniu terminu porodu należy za pomocą badania ultrasonograficznego oszacować dojrzałość płodu oraz wydolność łożyska.
W przypadku gdy znany jest termin poczęcia dziecka, można obliczyć termin przewidywanego porodu dodając 266 dni.
Badania naukowe dowodzą, że istotne znaczenie w prognozowaniu daty porodu ma badanie USG przeprowadzone w I trymestrze ciąży.
2.Niezbędne badania :
Zgodnie z aktualnymi wytycznymi dotyczącymi opieki przedporodowej, w ciąży o prawidłowym przebiegu powinny zostać wykonany 3 przesiewowe badania USG.
Badania naukowe pokazują, że istnieje rozbieżność około 5 dni między wiekiem ciążowym określanym na podstawie daty ostatniej miesiączki a USG przesiewowym wykonywanym przed 14 tygodniem ciąży.
W ocenie terminu porodu możemy posługiwać się również stopniem dojrzałości szyjki macicy. W tym celu można korzystać ze skali:
A) Bishopa - ocenia rozwarcie szyjki macicy, jej skrócenie, pozycje części przodującej a także ułożenie w stosunku do osi pochwy.
B)Nixona - w zależności od konsystencji, stopnia zgładzenia, rozwarcia i stosunku do osi pochwy wyróżnia 6 typów szyjki macicy.
C)Salinga - używana do oceny dojrzałości szyjki macicy do porodu lub w przypadku konieczności wcześniejszego ukończenia porodu. Ocenia ona długość szyjki, konsystencję, ustawienie części pochwowej, rozwarcie, stosunek punktu prowadzącego do linii międzykolcowej.
- Czynniki zwiastujące poród:
W celu przewidywania terminu porodu należy brać pod uwagę również tzn. zwiastuny porodu.
Zwiastuny porodowe:
→ Obniżenie dna macicy. Średnio na około 3-4 tyg. przed porodem dno macicy obniża się do wysokości z około 34 tyg. ciąży. Wraz z obniżeniem dna macicy zmniejsza się również obwód brzucha. Zmniejsza się ucisk na żołądek natomiast wzmaga się ucisk na pęcherz moczowy co skutkuje częstszym oddawaniem moczu.
->Wstawianie się główki płodu do wchodu miednicy. Uważa się, że na około 3-4 tyg. przed porodem główka może się przyginać i wstawiać częścią potyliczną do wchodu miednicy matki.
->Występowanie skurczów przepowiadających. Zwykle są one nieregularne , przygotowują mięsień macicy do skurczów porodowych. Zazwyczaj są one niebolesne lub sprawiają ból w małym stopniu.
->Dojrzewanie i centralizacja szyjki macicy. Przed porodem szyjka staje się podatna, miękka i rozciągliwa. Przemieszcza się do osi kanału rodnego i ulega zgładzeniu.
→ Odejście tzn. czopa śluzowego, który zamykał kanał szyjki macicy.
→ Parcie na odbytnicę.
->Ból w okolicy kości krzyżowej.
4.Rozpoczęcie porodu - fałszywy alarm:
- występują nieregularne skurcze o różnej częstotliwości i natężeniu
-odczuwanie bólu podbrzusza, brak bólów w okolicy krzyżowej
-ruchy dziecka nasilają się w czasie skurczów
-w trakcie chodzenia bądź podczas ciepłej kąpieli skurcze zanikają
Poród rozpoczyna się natomiast gdy:
-występuję ciągnący, tępy ból w okolicy krzyżowej, który promieniuje do podbrzusza
-skurcze nasilają się przy zmianie pozycji
-wydalony zostaje czop
-mogą pojawić się plamienia
-odpływają wody płodowe.
Najbardziej widocznym sygnałem rozpoczynającego się porodu jest odejście wód płodowych. Badania naukowe pokazują, że około 95% kobiet rodzi w czasie do 72 godzin po odejściu płynu owodniowego.
