NOWE TECHNIKI ZAOPATRYWANIA KIKUTA PĘPOWINOWEGO
Kikut pępowinowy to pozostałość po pępowinie łączącej płód z łożyskiem. Przez pępowinę przebiegają naczynia krwionośne - żyła i dwie tętnice. Żyła biegnie do wnęki wątroby dlatego w przypadku zakażeń pępka dużym niebezpieczeństwem jest przejście zapalenia wątrobę . Pielęgnacja kikuta to zatem wyjątkowo ważny zabieg pielęgnacyjny, który należy wykonywać ze starannością, dokładnością, przy użyciu odpowiednich preparatów.
Pępowinę noworodka urodzonego w dobrym stanie według obowiązujących standardów zaciska się 2-3 minuty po porodzie, czyli po ustaniu tętnienia w pępowinie. Oczywiście, inaczej jest w przypadku noworodków, które mają punktację w skali Apgar poniżej normy. Należy pamiętać, że kikut nie powinien być dłuższy niż 3 cm - pielęgnacja dłuższej pępowiny jest trudniejsza, istnieje większe ryzyko jej zakażenia.
Powikłania - jak ich uniknąć:
Odpowiednia pielęgnacja kikuta pępowinowego już od pierwszych minut życia noworodka jest szczególnie istotna. Tuż po urodzeniu bakterie pochodzące od matki i z rąk personelu medycznego kolonizują również skórę i pępowinę dziecka. W przypadku nieodpowiedniej pielęgnacji istnieje ryzyko zapalenia pępka, które zazwyczaj rozwija się około 5.-9. doby życia noworodka. W przypadku zapalenia pępka rzadko dochodzi do powikłań, jednak może ono doprowadzić do niezwykle niebezpiecznych skutków, jak np. samoistna przepuklina okołopępkowa w bliźnie, zapalenie otrzewnej .Dlatego tak ważne jest jałowe zaopatrzenie pępka w sali porodowej oraz późniejsza jego pielęgnacja w oddziale noworodkowym, a także utrzymanie go w czystości po wypisaniu do domu.
Bezpieczna pielęgnacja:
Obecnie obowiązujące w Polsce metody pielęgnacji kikuta pępowinowego są zgodne z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i zostały przygotowane w oparciu o dostępne dane przez Nadzór Krajowy w Dziedzinie Neonatologii pod kierunkiem Konsultanta Krajowego. W nowych metodach, stosowanych również w krajach rozwiniętych, zrezygnowano ze stosowania alkoholu etylowego na rzecz tzw. suchej pielęgnacji. W przypadku zabrudzenia kikuta kałem lub moczem przemywa się go czystą wodą i szarym mydłem. Po oczyszczeniu kikuta należy go dokładnie osuszyć, a także w miarę możliwości nie przykrywać pieluszką oraz regularnie wietrzyć. Przy stosowaniu tej metody kikut pępowiny mumifikuje się w 2.-3. dobie życia noworodka, odpada natomiast 7.-8. dnia. Metodę suchej pielęgnacji zaleca się, gdy noworodek przebywa z matką w szpitalu w systemie rooming in, a także po wypisaniu do domu.
Bardzo ważne jest poinformowanie rodziców o aktualnie zalecanych metodach pielęgnacji, udzielenie im wskazówek, takich jak:
- przed i po kontakcie z pępkiem dziecka należy umyć ręce
- należy dbać o utrzymanie kikuta pępowinowego w czystości i suchości
- do pielęgnacji kikuta należy używać bawełnianego wacika, zwilżonego wodą z mydłem
- nie należy stosować preparatów na bazie alkoholu etylowego ani nawilżanych chusteczek
