Krzywica u dzieci - rola witaminy d 3 w organizmie

Dla położnych - Wasze artykuły - ZAKOŃCZONY
1

Krzywica to choroba, która najczęściej diagnozowana jest u niemowlaków i małych dzieci. Za jej wystąpienie głównie odpowiada niedobór witaminy D.
Krzywica jest chorobą ogólnoustrojową. Polega na upośledzonej mineralizacji kości wskutek niedoboru witaminy D3, wapnia lub fosforanów. Konsekwencją tych niedoborów jest deformacja kości Krzywica występuje najczęściej u dzieci między 3 a 24 miesiącem życia.

Witamina D
Suplementacja witaminy D zależy od masy ciała dziecka.
Należy ją stosować w miesiącach wrzesień - kwiecień lub przez cały rok, jeśli w miesiącach letnich nie można zapewnić wystarczającej syntezy skórnej witaminy D.

Witamina D - dawkowanie u noworodków i niemowląt

  • do końca 6. miesiąca życia - 400 IU/dobę (10,0 µg/dobę) - suplementację witaminy D należy zacząć od pierwszych dni życia dziecka, niezależnie od sposobu jego żywienia (pierś/mleko modyfikowane);
  • od 7. miesiąca do 12. miesiąca życia - 400-600 IU/dobę
    (10,0-15,0 µg/ dobę) - w zależności od źródeł pokarmowych witaminy D.

Niedobór witaminy D jest ważnym i powszechnym problemem zdrowotnym w Polsce. Niezależnie od wie ku, niedobór witaminy D jest wiązany ze znacznym wzrostem ryzyka rozwoju wielu chorób oraz wielu negatywnych skutków zdrowotnych.

Związki witaminy D:

  • D1 (kalcyferol) - znajduje się w tranie,
  • D2 (ergokalcyferol) - jest wytwarzana w roślinach wystawionych na działanie promieni ultrafioletowych,
  • D3 (cholekalcyferol) - powstaje w skórze ludzi i zwierząt

Postać witaminy D

  • witamina D egzogenna - dostarczana organizmowi z pożywieniem,
  • witamina D endogenna - powstaje z prowitaminy w skórze pod wpływem promieniowania ultrafioletowego

Grupa podwyższonego ryzyka krzywicy wśród dzieci:

  • karmione sztucznie albo pojone zarówno mlekiem matki, jak i odżywkami,
  • wcześniaki,
  • szybko rosnące,
  • otyłe,
  • rzadko przebywające na słońcu lub zbyt grubo ubrane.
  • nieotrzymujące wit. D3

Pierwsze objawy choroby to utrata łaknienia, drażliwość, wzmożone pocenie się, skłonność do zaparć, niepokój, czasami charakterystyczny zapach moczu.

Objawy krzywicy

Objawy ogólnoustrojowe

  • apatia lub drażliwość;
  • obniżone napięcie mięśniowe;
  • żabi brzuch;
  • opóźnione ząbkowanie;
  • obniżenie odporności;
  • powiększenie wątroby i śledziony;
  • wzmożona potliwość potylicy;
  • dermografizm - "ograniczone obrzęki skóry”;
    -zaburzeniami gospodarki węglowodanowo – tłuszczowej

Objawy kostne
a) wczesne:

  • rozmiękanie kości czaszki;
  • różaniec krzywiczy;
  • opóźnione zarastanie ciemiączka;
  • zgrubienia nadgarstków;
  • bruzda Harrisona,

Objawy kostne
b) późne:

  • kwadratowa czaszka o zwiększonym obwodzie;
  • wady kręgosłupa;
  • wady budowy klatki piersiowej;
  • płaskostopie;
  • szpotawość i koślawość kolan;
  • deformacja miednicy;
  • Skolioza;
  • pogłębienie kifozy odcinka piersiowego i lordozy odcinka lędźwiowego kręgosłupa,
  • opóźnione ząbkowanie, nieprawidłowe wykształcenie koron zębów, odwapnienie koron.

Profilaktyka krzywicy:

  • karmienie piersią,
  • poddawanie dziecka działaniom promieni słonecznych,
  • podawanie dziecku preparatów z witaminą D3.

Witaminę D dostarczamy do organizmu na dwa sposoby. Głównym źródłem jest synteza zachodząca w skórze w wyniku ekspozycji na światło słoneczne.
Wskazane są minimum 15 minutowe kąpiele słoneczne w godzinach 10:00 – 15:00, gdzie odkryte jest chociaż 18% ciała (przedramiona, część nóg). Drugim sposobem jest podaż wraz z pożywieniem bogatym w witaminę D.
Są to między innymi tłuste ryby takie jak węgorz, śledź, łosoś, makrela oraz dorsz, a także sery żółte i jaja.

Piśmiennictwo :

  1. Kalina M., Małecka Tendera E.: Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej u dzieci. [W:] Milewicz A. (red.): Endokrynologia Kliniczna. 2012, Tom I

  2. Allgrove J., Shaw N.J. (red.): Calcium and Bone Disorders in Children and Adolescents. Endocrine Development, Vol. 16, Karger, 2009

  3. Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała: Patologia : znaczy słowo o chorobie. T.1, Patologia ogólna. Kraków

  4. Łupińska A, Chlebna-Sokół D. Czynniki wpływające na stężenie witaminy D w surowicy dzieci łódzkich w wieku wczesnoszkolnym z nadmiarem masy ciała. Post N Med 2016

  5. Chlebna-Sokół D, Michałus I, Rusińska A, Łupińska A, Fijałkowski B i wsp. Ocena stężenia witaminy D w surowicy u dzieci hospitalizo- wanych z powodu objawów klinicznych sugerujących zaburzenia w układzie kostnym. Endokrynol Pediatr 2016

  6. Małecka-Tendera E. Zaburzenia gospodarki wapniowo- -foforanowej. W: Endokrynologia kliniczna. Wydawnictwo Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne, Wrocław 2012