Około połowa kobiet w którymś momencie życia choruje na kandydozę pochwy, przy czym część z nich ma regularne nawroty. Jest to zatem wyjątkowo powszechna dolegliwość. Do zachorowania dochodzi w wyniku zakażenia drożdżakami, najczęściej Candida albicans. Zakażeniu ulegają na ogół pochwa i srom, choć czasem może ono obejmować jamę ustną.
Drożdżaki Candida albicans występują w przewodzie pokarmowym, na skórze i w pochwie także u zdrowych osób, współistniejąc w równowadze z pożytecznymi bakteriami, które nie dopuszczają do ich przerostu. Kiedy ta równowaga zostaje zakłócona, grzyby Candida rozmnażają się nadmiernie i wywołują proces chorobowy.
Do typowych objawów należą pieczenie i świąd okolic pochwy i sromu, pogarszające się po stosunku płciowym. Zazwyczaj występują też gęste, białe, kleiste upławy o zapachu stęchlizny lub drożdży. Narządy płciowe mogą być zaczerwienione i obrzmiałe, a podczas współżycia może wystąpić dyspareunia (ból).
Do czynników wyzwalających przerost drożdżaków Candida należą:
- kuracja antybiotykowa
- stosowanie tabletek antykoncepcyjnych, hormonalna terapia zastępcza lub wkładka wewnątrzmaciczna
- dieta o dużej zawartości cukru i wysokooczyszczonych węglowodanów
- duże spożycie alkoholu
stosunki płciowe z zakażoną osobą
-nadmierna higiena (irygacje pochwy) lub stosowanie do higieny intymnej perfumowanych produktów - ciąża
- cukrzyca
- noszenie bielizny lub rajstop z tworzyw sztucznych (ciepłe i wilgotne środowisko sprzyja przyrostowi drożdżaków).
Zalecenia w przypadku istniejącej kandydozy:
- leczenie farmakologiczne: maści, tabletki doustne, globulki dopochwowe ( w Polsce większość leków jest dostępna na receptę)
- kluczowa jest wizyta u ginekologa oraz pobranie wymazu, który rozstrzygnie czy infekcja jest grzybicza czy bakteryjna (waginoza bakteryjna)
- zażywanie probiotyków ze szczepem Lactobacillus - przywrócą w pochwie i jelitach naturalne środowisko, które uniemożliwi przyrost patogennych drożdżaków
- smarowanie podrażnionych obszarów maścią lub żelem nagietkowym- ma właściwości przeciwzapalne, gojące i łagodzące, przyśpiesza leczenie uszkodzonego naskórka
Zalecenia dotyczące diety:
- produkty pełnoziarniste, np. płatki owsiane, komosa ryżowa, proso, kasza gryczana, brązowy ryż, produkty żytnie zawierają błonnik potrzebny do rozwoju pożytecznych bakterii w jelitach
- świeże owoce i warzywa oczyszczają organizm i zwiększają odporność
- czosnek, cebula, oliwa z oliwek, szczypiorek, oregano, tymianek i cynamon maja właściwości przeciwgrzybicze
- unikanie cukru, rafinowanych węglowodanów i alkoholu, gdyż tworzą doskonałe środowisko do rozwoju drożdżaków
- unikanie żywności zawierającej drożdże, np. chleba, bułek i innych rodzajów pieczywa drożdżowego, octu i innych fermentowanych produktów.
Zalecenie dotyczące preparatów uzupełniających i ziół:
- Lactobacillus acidophilus to pożyteczne bakterie znajdujące się fizjologicznie w przewodzie pokarmowych i pochwie, które zapobiegają rozwojowi drożdżaków. Codzienne przyjmowanie ich w suplementacji przywraca ich właściwy poziom.
- U kobiet cierpiących na nawroty kandydozy zazwyczaj występuje niedobór cynku. Pierwiastek ten znajduje się w pestkach dyni, nasionach sezamu, wodorostach morskich, kurczaku, rybach, brązowym ryżu.
- Kwas kaprylowy jest skutecznym środkiem przeciwgrzybicznym.
Czasami przerost drożdżaków Candida albicans z układu pokarmowego przybiera charakter ogólnoustrojowy i wywiera szkodliwy wpływ na cały organizm. Czynnikiem wyzwalającym jest tu na ogół silny stres, uraz lub choroba. W celu rozpoznania tego zakażenie wykonuje się badania biochemiczne z krwi i kału. W leczeniu bardzo skuteczne jest holistyczne podejście, w którym stosuje się odpowiednia dietę i suplementy.
Objawy ogólnoustrojowej kandydozy:
- alergia
-bezsenność - biegunka
- ból / pieczenie języka
bóle głowy lub migreny - gazy
- hipoglikemia
- łatwe powstawanie krwiaków
- łuszczenie się skóry
- nadmiar śluzu
- nietolerancja pokarmowa
- nocne poty
- nudności
- obrzęki
- PMS
- przewlekłe zmęczenie
- śluz w stolcach
- wzdęcia
- zaburzenia trawienia
- zanik popędu płciowego
- zaparcia.
Zalecenia dotyczące stylu życia:
- Nie należy stosować tamponów z włókien sztucznych podrażniających pochwę. W zamian należy stosować podpaski z ekologicznej bawełny. Jeżeli konieczne jest użycie tamponu należy kupować te z niebielonej, ekologicznej bawełny.
- Do codziennych kąpieli warto dodawać kilka kropli lawendowego olejku eterycznego oraz olejku z drzewa herbacianego- oba mają właściwości przeciwgrzybicze.
- Ważne jest codzienne używanie w pielęgnacji skóry naturalnych produktów. Odradza się używania produktów perfumowanych oraz irygacji pochwy.
- Przeciwwskazane jest współżycie płciowe dopóki nie jest zakończone leczenie. W tym samym czasie partner powinien również przejść terapię, aby unikać wzajemnych zakażeń i nawrotów.
- Ważna w leczeniu kandydozy jest dyscyplina i wytrwałość w stosowaniu terapii zaleconej przez lekarza- np jeśli preparat jest zalecony przez 14 dni, należy przyjmować go przyjmować do końca, mimo wcześniejszego ustąpienia objawów (co często ma miejsce w przypadku grzybicy).
