Wyłyżeczkowanie jamy macicy dzielimy na:
Diagnostyczne – pobranie fragmentów błony śluzowej macicy w celu przekazania uzyskanego materiału do badania histopatologicznego, w przypadku nieprawidłowych krwawień z macicy, w niepłodności lub w podejrzeniu zmian chorobowych w endometrium.
Terapeutyczne – opróżnienie jamy macicy z resztek tkanek pozostałych po poronieniu, po porodzie, usunięcie ciąży obumarłej, przerwanie ciąży ze wskazań życiowych lub ciężkich wad płodu, pustego jaja płodowego, zaśniadu groniastego lub w przypadku niewyjaśnionych krwotoków.
Wskazania przeprowadzenia łyżeczkowania macicy w celach diagnostycznych zaleca się w szczególności w takich przypadkach jak:
– występowanie licznych krwawień po okresie menopauzy,
– częste, nieregularne krwawienia z dróg rodnych, poza-miesiączkowe,
– wyeliminowania ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej,
– w stosowaniu diagnostyki niepłodności,
– jeśli zachodzi podejrzenie wystąpienia krwiaków macicy,
– niejednoznacznego obrazu USG w obrębie przez-pochwowym,
– niekompletnego poronienia,
– jako badanie diagnostyczne błony śluzowej macicy, endometrium.
Wskazania przeprowadzenia łyżeczkowania macicy w celach leczniczych zaleca się w szczególności:
– poporodowo, wówczas gdy łożysko nie zostało wydalone z narządów kobiecych w całości,
– w przypadkach poronień, kiedy nastąpiło nie całkowite wydalenie jaja płodowego,
– w niewielu przypadkach w przypadkach wyeliminowania polipów macicy.
Objawy i przebieg zabiegu:
Zabieg wyłyżeczkowania jamy macicy wykonywany jest w szpitalu lub gabinetach posiadających salę operacyjną. Zarówno zabieg diagnostyczny, jak i terapeutyczny wykonywany jest po uprzednim znieczuleniu ogólnym dożylnym, w związku z czym, około 4 godziny przed zabiegiem pacjentka powinna być na czczo.
Przed przystąpieniem do znieczulenia pacjentka konsultowana jest przez lekarza anestezjologa.
W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie badania EKG lub badań analitycznych krwi.
Po znieczuleniu i odkażeniu pola zabiegowego (srom, pochwa), założeniu wzierników i uchwyceniu szyjki macicy tzw. kulociągiem, lekarz przystępuje, w zależności od potrzeb, do rozszerzenia kanału szyjki za pomocą narzędzi zwanych hegarami. W niektórych przypadkach rozszerzanie szyjki nie jest potrzebne, a uzależnione jest to między innymi od warunków anatomicznych szyjki.
Następnie do jamy macicy wprowadza łyżkę skrobakową i wykonuje ruchy skrobiące, opróżniając jamę macicy lub pobierając fragmenty śluzówki macicy. W każdym przypadku otrzymany materiał przekazywany jest do badania histopatologicznego.
Po zabiegu pacjentka pozostaje pod opieką personelu medycznego co najmniej 2 godziny.
W tym okresie nie powinna przyjmować posiłków oraz płynów. Przez pierwsze godziny po zabiegu może utrzymywać się nieznaczne pobolewanie dołem brzucha przypominające bóle miesiączkowe, będące wynikiem skurczów macicy. Krwawienie z dróg rodnych po zabiegu może utrzymywać się przez kilka kolejnych dni.
Czas wystąpienia owulacji oraz miesiączki po zabiegu wyłyżeczkowania może być różny.
Zabieg wyłyżeczkowania przeprowadza wyłącznie lekarz.
Wiąże się on z ryzykiem powikłań, które zdarzają się jednak sporadycznie.
Najczęstszymi z nich są: niecałkowite opróżnienie jamy macicy, wprowadzenie zakażenia, przebicie ściany macicy.
Najczęściej po zabiegu lekarz zleca przyjmowanie antybiotyku w celu zmniejszenia ryzyka zakażenia.
Jeżeli po zabiegu pojawią się niepokojące objawy takie jak gorączka, niepokój, wymioty, silne bóle brzucha, obfite przedłużające się krwawienia należy zgłosić się natychmiast do lekarza. Jeżeli po 4 tygodniach od zabiegu nie pojawi się miesiączka wizyta lekarska jest niezbędna.
W czasie zabiegu pacjentka powinna mieć paznokcie pozbawione lakieru, niewskazane są również tipsy.
Po zabiegu wyłyżeczkowania przez okres około 4 tygodni nie powinna się kąpać w wannie, w gorącej wodzie.
Wskazany jest prysznic.
Pacjentka powinna unikać współżycia seksualnego, korzystania z basenu, jak również używania tamponów, co ma na celu zmniejszenie ryzyka wprowadzenia infekcji. Niewskazany jest również nadmierny wysiłek fizyczny (siłownia) a także solarium.
Możliwe powikłania po zabiegu:
- przebicie ściany macicy (bardzo rzadko),
- skurcze macicy,
- mdłości,
- lekkie bóle brzucha,
- osłabienie,
- plamienia.
Piśmiennictwo:
-
Dębski R. Ginekologia kliniczna Tom 1-3, Urban & Partner, Wrocław 2009,
-
Grzegorz H Bręborowicz, Beata Banaszewska: Położnictwo i ginekologia. T. 2, Ginekologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007, s. 927–928
-
Wojciechowska U, Didkowska J, Zatoński W: Nowotwory złośliwe w Polsce w 2008 roku. Centrum Onkologii, Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Warszawa 2010.
-
Słomko Z. Ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, ISBN 978-83-200-3153-9
Biopsja endometrium, -
Encyklopedia Badań Medycznych, Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996
