Kolokwialnie nazwany gazem rozweselającym -podtlenek azotu w mieszaninie z tlenem w stosunku po 50 % to środek medyczny często stosowany alternatywnie dla znieczulenia zewnątrzoponowego. Gaz ten może być stosowany samodzielnie przez rodzące pod kontrolą położnej. Jego działanie polega na zmniejszeniu bólu poprzez wpływ na mózg i rdzeń kręgowy. Ponadto znosi lęk, a także uspokaja kobiety. Jego działanie jest szybkie, a koniec działania następuje wraz z zaprzestaniem wdychania. Aspiracja gazu odbywa się przy pomocy maski lub ustnika, robiąc wdech kobieta uruchamia przepływ gazu. Najczęściej stosowany jest podczas pierwszego okresu porodu. Pierwszy oddech z gazem należy wziąć przed skurczem, synchronizacja konieczna jest w celu osiągnięcia maksymalnej skuteczności mieszaniny. Dzięki czemu skurcz będzie mniej bolesny, a pacjentka spokojniejsza. Mieszanina podtlenku azotu i tlenu przenika przez łożysko, lecz nie jest znany jego negatywny wpływ na dziecko. Pod wpływem gazu w krwioobiegu kobiety dochodzi do wzrostu stężenia tlenu co jest korzystne dla płodu zwłaszcza podczas skurczów porodowych. Wśród działań niepożądanych wymienia się:
- oszołomienie,
-nudności, - zmęczenie,
-suchość w ustach, - uczucie mrowienia w palcach.
Do zalet należą: - brak ograniczenia ruchowego podczas porodu,
- pozwala zachować pełną kontrolę nad przebiegiem porodu,
- działa przeciwbólowo, przeciwlękowo, uspokajająco,
- nie wpływa negatywnie na czas porodu,
- nie upośledza układu oddechowego i krążenia ciężarnej.
Działanie leku porównywalne jest do 15 mg morfiny lub 100 mg petydyny. Mimo, że nie znosi on całkowicie bólu jest stosowany często i spotyka się z dużą aprobatą rodzących.
