Następstwa udaru mózgu dotyczą nie tylko sprawności pacjenta, ale również jego prawidłowego funkcjonowania psychoemocjonalnego. Depresja poudarowa nie jest rzadkim zjawiskiem, jej wpływ na leczenie i rehabilitację chorego może być znaczący i, niestety, niekorzystny.
W programie “Oblicza Medycyny” gościła prof. dr hab. med. Dominika Dudek - specjalista psychiatrii, kierownik Katedry Psychiatrii i Kliniki Psychiatrii Dorosłych UJ CM, prezes elekt Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (PTP). Ekspertka opowiedziała o stosunkowo częstym problemie, jakim jest depresja poudarowa oraz jej konsekwencjach dla leczenia i rehabilitacji chorych po udarach mózgu.
Średnie występowanie depresji u chorych na oddziałach neurologicznych i rehabilitacyjnych szacowane jest na ok. 25-35 proc. W przypadku pacjentów po udarze przebywających w warunkach domowych odsetek ten jest nieco niższy, ale wciąż jest znacząco wyższy niż w populacji ogólnej.
– Po roku od wystąpienia udaru częstość depresji zaczyna spadać, wciąż jest jednak wyższa niż w populacji osób zdrowych. W kontekście zaburzeń psychicznych u pacjentów poudarowych należy pamiętać, że nie mówimy jedynie o depresji. Ta populacja chorych jest także zagrożona wystąpieniem zaburzeń lękowych równie istotnie wpływających na rokowanie chorych. Rozpowszechnienie zaburzeń lękowych w tej populacji szacuje się na 20-25 proc. - mówi prof. Dominika Dudek.
Co więcej, u około 10-20 proc. pacjentów poudarowych występują także zaburzenia PTSD - nierzadko wspólnie z depresją.Ponadto u co piątego pacjenta po udarze rozwija się tzw. reakcja katastroficzna przejawiająca się m.in. wybuchami gniewu, napadami płaczu, gorszą współpracą z lekarzem czy dysforią. Jak zaznacza prof. Dudek, nie ma znaczących różnic w obrazie klinicznym czy kryteriach diagnostycznych pomiędzy depresją poudarową a tą endogenną.
– W depresji poudarowej często w obrazie klinicznym może dominować apatia czy brak napędu psychomotorycznego. Trzeba pamiętać o tym, że w przebiegu chorób somatycznych pojawiające się objawy depresji bywają mało specyficzne i nierzadko nakładają się na symptomy schorzenia somatycznego, takie jak np. męczliwość, brak apetytu lub problemy ze snem - dodaje prof. Dudek.
Szczególną uwagę powinien zwrócić pacjent, który nie współpracuje z lekarzem, a jego postępy w rehabilitacji nie są wystarczająco szybkie.