Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u noworodków stosowane są dosyć rzadko, ich częstotliwość jest znacząco wyższa w ośrodkach o III stopniu referencyjności, gdzie rozwiązywane są ciąże zagrożone. Jak podają statystki wymaga ich mniej niż 1% dzieci, szczególnie narażone są dzieci urodzone przedwcześnie, z tzw.“zielonych wód płodowych”, z wadami wrodzonymi.
Głównym celem resuscytacji jest przywrócenie czynności życiowych.
Zaraz po porodzie należy ocenić wstępnie stan dziecka. Jeśli napięcie mięśniowe jest prawidłowe, oddech obecny, noworodek jest krzyczący to można ułożyć dziecko na brzuchu matki i odpępnić z opóźnieniem 60 sekundowym. Ważne jest by dziecko dokładnie osuszyć i zapewnić mu komfort termiczny.
Jeżeli dziecko rodzi się w stanie złym, należy niezwłocznie dziecko odpępnić i ułożyć na twardym podłożu pod promiennikiem ciepła (np. stanowisko reanimacyjne). Ważne by główkę noworodka ułożyć w pozycji neutralnej, tzw. “pozycji węszenia”. Osuszając dokonujemy oceny oddychania, zabarwienia skóry, napięcia mięśniowego, reakcji na bodziec, akcji serca- skala Apgar, jednoczenie stymulujemy dotykowo dziecko. Ocena powinna trwać 30 sekund. Jeżeli brak oddechu lub gasping lub akcja serca wynosi poniżej 100u/’ należy przystąpić do 5 oddechów początkowych, każdy trwający 3 sekundy. Wykonuje się je aparatem Neopuff lub Ambu, u noworodków donoszonych początkowo wykorzystujemy tylko powietrze, następnie włącza się tlen w stężeniu 21%, u wcześniaków 30%.
Schemat oddechów początkowych:
“raz-i-dwa-i-trzy-i-
dwa-i-dwa-i-trzy-i-
trzy-i-dwa-i-trzy-i-
cztery-i-dwa-i-trzy-i-
pięć-i-dwa-i-trzy-i-”
Następnie dokonuje się ponownej oceny oddechu i akcji serca. Jeżeli wynosi ona powyżej 100u/min i dziecko wykazuje czynności życiowe należy obserwować noworodka. Jeżeli jest możliwość należy ocenić saturację dziecka za pomocą pulsoksymetru, zakładając czujnik na górną prawą kończynę- tzw. saturacja przedprzewodowa. Jeżeli akcja serca jest wolna lub poniżej 60u/min należy podjąć masaż serca dziecka, techniką 2 kciuków lub 2 palców z częstotliwością 3:1 (3 uciski:1oddech). Ucisk do głębokości 1/3 wymiaru przednio-tylnego klatki piersiowej w tempie 120ucisków/minutę. Oceń ponownie stan dziecka po 30 sekundach. Podaż adrenaliny należy rozważyć, gdy akcja serca wynosi poniżej 60u/min pomimo efektywnej wentylacji przez 30 sekund i co najmniej dodatkowych 45-60 sekund masażu serca. Dawka jaką stosuje się u noworodków to 10-30 mikrogram w rozcieńczeniu 1:10 000. Jeżeli po pierwszych 30 sekundach brak jakichkolwiek oznak oddechu należy dziecko zaintubować i po wstępnej stabilizacjio stanu przewieźć na oddział Intensywnej Terapii Neonatologicznej. Odstąpienie od działań następuje po 10 minutach asystolii.
Dorota i Andrzej Fryc- Resuscytacja noworodka
Wytyczne resuscytacji 2015 ERC
Materiał wykładowy- Kurs specjalistyczny ROK Noworodka
