Wcześnie urodzeni!

Postęp jaki nastąpił w neonatologii w medycynie jaki i w technologi medycznej w ciągu ostatnich latach umożliwił ratowanie noworodków urodzonych przedwcześnie z ekstremalnie małą masą urodzeniową. Problemem nie jest w tej chwili przeżywalność w tej grupie dzieci ale powikłania jakie niesie wczesne urodzenie. Dzieci urodzone po 32 tygodniu ciąży wydają się w tym świetle mniejszym problemem. Jednak doniesienia z piśmiennictwa coraz częściej zwracają uwagę na problemy noworodków urodzonych blisko terminu porodu. Noworodki urodzone po 34 tygodniem ciąży a przed 37 tygodniem ciąży określane są jako late preterm infants czyli późne wcześniaki. Stanowią one grupę o podwyższonym ryzyku powikłań zarówno w okresie okołoporodowym, jak i w dalszym rozwoju. Mimo swojej niedojrzałości, często są traktowane przez rodziców i personel medyczny jak dzieci donoszone, chodź ryzyko zachorowalności i umieralności w tej populacji jest wyższe niż dzieci urodzonych w terminie porodu.
W okresie adaptacyjnym dzieci urodzonych po 34 a przed ukończeniem 37 t.c. obserwuje się częściej większy ubytek masy ciała, odwodnienie, żółtaczkę a co najważniejsze niewydolność oddychania. Noworodki te mają zaburzenia koordynacji ssania, połykania i oddychania. Pobyty tej grupy dzieci są dłuższe w szpitalu i wymagające wysoko specjalistycznych sprzętów medycznego. Tym samym są dużym obciążeniem finansowym dla szpitali a również dla społeczeństwa.
Noworodki z tej grupy mają kłopoty z rozpoczęciem prawidłowego ssania piersi, dlatego ich karmienie wymaga monitorowania ze strony personelu medycznego. Przed wypisem powinny być udzielanie matkom konsultacje laktacyjne.
Żółtaczka u wcześniaków jest bardziej nasilona. Szczyt narastania stężenia bilirubiny obserwuje się później niż u donoszonych noworodków - w 4-6 dobie życia, a niektórzy autorzy podają nawet 5-7 dobę życia. Termin wypisu z oddziału powinien być ustalany w zależności od nasilenia żółtaczki, wieku ciążowego, masy ciała i doby życia- nie wcześniej niż przed 52 godziną życia.
W grupie późnych wcześniaków w pierwszej dobie częściej obserwuje się hipoglikemię niż u donoszonych noworodków. Glikemia powinna być oznaczana w drugiej godzinie życia a potem dwa razy w ciągu pierwszych ośmiu godzin życia.
Zaburzenia oddychania pod postacią zespołu zaburzeń oddychania (ZZO) i adaptacyjnych zaburzeń oddychania występują częściej w grupie noworodków urodzonych około terminu porodu. Zaleca się obserwację przez 24 godziny ewentualnych zaburzeń oddychania. Mogą również wystąpić bezdech, bradykardia i periodyczny oddech (patologiczny tor oddychania, polegający na występowaniu bezdechów trwających kilkanaście sekund, po których pojawia się oddech, który jest coraz szybszy i głębszy, następnie po osiągnięciu maksimum - ulega stopniowemu zwolnieniu i spłyceniu, aż do kolejnego epizodu bezdechu. Jest związany z niewydolnością ośrodka oddechowego).
W tej grupie dzieci obserwuje się dwa razy częściej ryzyko nagłej śmierci niemowlęcej (SIDS) niż u dzieci donoszonych. W związku z tym dzieci tę powinny spać na plecach. American Academy of Pediatrics, czyli Amerykańska Akademia Pediatryczna zaleca monitorowania pulsoksymetryczne, aby wykryć ewentualne epizody denaturacji. Wcześniaki te wymagają również częściej tlenoterapii biernej w pierwszej godzinie życia. Parametry życiowe powinny być kontrolowane co 4 godziny w pierwszej dobie życia a potem co 8 godzin u stabilnych dzieci.
Hipotermia może wystąpić w pierwszych 12 godzin życia. Dlatego należy zwracać uwagę na ciepłotę ciała w tym okresie. Najlepiej jak noworodki przebywają w inkubatorach (urządzenie, za którego pomocą stwarza się kontrolowane warunki zewnętrzne w celu podtrzymania procesów życiowych oraz rozwoju i wzrostu. Zadaniem inkubatora jest wytworzenie mikroklimatu o odpowiedniej temperaturze, wilgotności i składzie atmosfery).
Przed wypisem z oddziału noworodkowego późne wcześniaki powinny spełniać takie kryteria, jak ustabilizowana masa ciała oraz żółtaczka. Ważne jest również edukacja matek przed wypisem. Najlepiej, aby były przekazywanie ustnie, ale także w formie pisemnej. Rodzicom powinny być również przekazane informacje, że ich dzieci są w grupie większego ryzyka zachorowalności i umieralności niż noworodki donoszone. Zalecana jest także kontrola po 48 godzinach po wypisie ze szczególnym zwróceniam uwagi na żywienie, przyrost masy ciała i żółtaczkę.
W grupie późnych wcześniaków obserwuje się częściej ponowne hospitalizacje niż u donoszonych dzieci. Przyczyną ponownego przyjęcia są żółtaczka, problemy z odżywianiem, przyrostem masy ciała i podejrzenie sepsy. W tej grupie dzieci w późniejszym okresie występuje większe ryzyko porażenia mózgowego i ubytków w rozwoju neurologicznym.